Behandeling Eerste Kamer

In januari 2012 vond de plenaire behandeling van het initiatiefswetvoorstel Koser Kaya / Blok door de Eerste Kamer plaats. Tijdens de behandeling verklaarde minister van Sociale Zaken Kamp dat de regering bereid was om dit voorstel, bij aanneming door de Eerste Kamer, als integraal onderdeel op te nemen in een nog in te dienen wetsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen (het zgn. structuurvoorstel). Het doel van dit regeringsvoorstel was een integrale aanpassing van de bestuursstructuur van pensioenfondsen.  De minister was bereid het initiatiefvoorstel als “input” voor het wetsvoorstel van de regering gebruiken. Het streven bestond om het voorstel Versterking bestuur pensioenfondsen in te laten gaan op 1 januari 2013. Afgesproken werd dat wanneer dat wetsvoorstel niet zou worden aanvaard door één van de Kamers van de Staten Generaal of wanneer het zou worden vertraagd, dat dan de wet Koser Kaya / Blok per 1 januari 2013 inwerking zou treden. (Deze afspraak is overigens niet nagekomen. Toen bleek dat de afhandeling van het  regeringsvoorstel op 1 januari 2013 nog niet gereed was, heeft het nieuwe, opvolgende kabinet besloten de eventuele datum voor inwerkingtreding van de initiatiefwet te verschuiven naar 1 juli 2013. Dan zou de initiatiefwet ingaan wanneer de parlementaire behandeling van het structuurvoorstel van de regering op die datum nog niet was voltooid. Aangezien die behandeling toen inderdaad niet was voltooid, is de initiatiefwet op 1 juli 2013 daadwerkelijk in werking getreden.)

Minister Kamp gaf verder aan dat de raadpleging onder gepensioneerden over bestuursdeelname uit het initiatiefvoorstel, in het regeringswetsvoorstel over de governance zal worden vervangen door een automatische deelname van de gepensioneerden aan het zogeheten paritaire bestuur. “De gepensioneerden zullen immers kiezen voor deelname aan het bestuur. De rompslomp die gepaard gaat met de raadpleging wordt daarmee voorkomen.“ Aldus de minister. De initiatiefnemers hadden de raadpleging onder gepensioneerden nog in het initiatiefvoorstel opgenomen omdat dat aansloot bij de beide medezeggenschapsconvenanten. Door het vervallen van de raadpleging verkrijgen de gepensioneerden bij de nieuwe governancewetgeving, evenals de werknemers, van rechtswege een recht op vertegenwoordiging in het (paritaire) fondsbestuur. Dat is een efficiënte methode om voor de gepensioneerden het recht op medebestuur van hun fondsen te effectueren. 

De Eerste Kamer nam nog met ruime meerderheid (alleen de fracties van PVV en VVD stemden op procedurele gronden tegen) een motie aan ingediend door de fracties van GroenLinks, ChristenUnie, PvdA en SP. Hierin werd uitgesproken dat in de besturen van pensioenfondsen ook een vertegenwoordiging van de jongere generaties wenselijk is. Het initiatiewetsvoorstel kent reeds een wettelijke grondslag voor het streven naar meer diversiteit. Dat is inmiddels uitgewerkt in het Convenant Bevordering Diversiteit Pensioenfondsen van december 2010. De indieners van de motie waren kennelijk van mening dat dit convenant voor de jongeren een onvoldoende perspectief biedt. Het aannemen van de motie kan daarom opgevat worden als een uitnodiging aan de convenantspartijen om het convenant ten aanzien van de positie van jongeren verder aan te scherpen.

Op 31 januari 2012 is het initiatiefwetsvoorstel Koser Kaya / Blok in stemming gebracht. Het werd door de Eerste Kamer met ruim twee/derde meerderheid aanvaard. Voor stemden de fracties van VVD, CDA, PVV, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, Partij voor de Dieren, Onafhankelijke Senaatsfractie en 50Plus (tezamen 53 zetels); en tegen de fracties van PvdA en SP (tezamen 22 zetels). Op 23 april 2012 is het initiatiefvoorstel door publicatie in het Staatsblad tot wet verheven.