Overzicht 

Met betrekking tot het recht voor de gepensioneerden op medebestuur van hun pensioenfondsen namen of nemen de politieke partijen de volgende standpunten in:

VVD

In mei 1989 stemde de Tweede Kamerfractie van de VVD vóór de artikelen die betrekking hadden op de toekenning van het medebestuursrecht voor gepensioneerden uit het eerste D66-initiatiefwetsvoorstel. In mei 1997 steunde de VVD-fractie in een algemeen overleg in de Tweede Kamer het voornemen van de VVD-staatssecretaris voor Sociale Zaken, F. de Grave, om aan gepensioneerden en “slapers”een wettelijk recht toe te kennen op vertegenwoordiging in de fondsbesturen. In september 2006 wilde de VVD-fractie bij de behandeling van de Pensioenwet in de Tweede Kamer in het kader van de zelfregulering evenwel niet verder gaan dan het opnemen van het beperktere tweede medezeggenschapsconvenant in de wet. Dit sloot toen tevens de verdergaande voorstellen van het tweede D66-initiatiefvoorstel uit. Dat gold ook voor het SP-amendement om vertegenwoordigers van de gepensioneerden, evenals die van de werknemers en van de werkgevers, 1/3 van de zetels in de fondsbesturen toe te delen. De VVD-fractie stemde daarna ook in december 2007 en juli 2010 tegen een soortgelijk SP-amendement. Aan het einde van de looptijd van het tweede convenant diende de VVD-fractie evenwel een amendement in om de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen, evenals die van een groot aantal ondernemingspensioenfondsen, het recht te geven om te kiezen voor vertegenwoordiging in het fondsbestuur of in een deelnemersraad. De indiening geschiedde tijdens de behandeling van de zogenaamde Veegwet in de Tweede Kamer in december 2007. Het amendement ging verder dan het tweede convenant. De VVD-fractie gaf daarvoor als motivering dat door de opname van het convenant in de Pensioenwet de wetgever zich ermee was gaan bemoeien waardoor met name de Tweede Kamer en het Kabinet verantwoordelijk waren geworden. Het amendement is echter verworpen. In juli 2008 heeft een lid van de VVD-fractie samen met een lid van de fractie van D66 een initiatiefwetsvoorstel ingediend om de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen en van de ondernemingspensioenfondsen een gelijk wettelijk recht te geven op medebestuur van hun fondsen. Dit initiatiefvoorstel werd in juli 2010 door de Tweede Kamer aangenomen. De VVD-fractie stemde toen tegen het amendement van de fracties van CDA, PvdA en ChristenUnie dat een ernstige beperking van het voorstel inhield. Het initiatiefvoorstel werd in januari 2012 eveneens door de Eerste Kamer aanvaard, uiteraard met steun van de Eerste Kamerfractie van de VVD. In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van de VVD echter tegen twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiewetsvoorstel weg te nemen.

PvdA

In mei 1989 stemde de Tweede Kamerfractie van de PvdA tegen de artikelen die betrekking hadden op de toekenning van het medebestuursrecht voor gepensioneerden uit het eerste D66-initiatiefwetsvoorstel. In mei 1997 steunde de PvdA-fractie in een algemeen overleg in de Tweede Kamer daar en tegen het voornemen van de VVD-staatssecretaris voor Sociale Zaken, F. de Grave, om aan gepensioneerden en “slapers”een wettelijk recht toe te kennen op vertegenwoordiging in de fondsbesturen. In september 2006 wilde de PvdA-fractie bij de behandeling van de Pensioenwet in de Tweede Kamer in het kader van de zelfregulering evenwel niet verder gaan dan het opnemen van het beperktere tweede medezeggenschapsconvenant in de wet. Dit sloot toen tevens de verdergaande voorstellen van het tweede D66-initiatiefvoorstel uit. Dat gold ook voor de twee verdergaande SP-amendementen van september 2006 en december 2007 over de samenstelling van de fondsbesturen. (In juli 2010 onthield de PvdA-fractie eveneens steun aan een soortgelijk SP-amendement.) Maar de PvdA-fractie gaf in december 2007 eveneens geen steun aan het VVD-amendement om de gepensioneerden van bedrijfstakpensioenfondsen een zelfde keuzerecht te geven als de gepensioneerden in een groot aantal ondernemingspensioenfondsen. Wel sprak de fractie in september 2006 uit dat de positie van de deelnemersraden moest worden versterkt. Daartoe werd een amendement ingediend waardoor de deelnemersraden een instemmingsrecht zouden verkrijgen bij het beleid ten aanzien van indexatie en eventuele kortingen op pensioenaanspraken. Het amendement werd verworpen. In mei 2010 diende de PvdA-fractie samen met de fracties van CDA en ChristenUnie een amendement in gericht op een ernstige beperking van het initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD dat alle gepensioneerden een wettelijk recht wil geven op medebestuur van hun pensioenfondsen (zie hoofdstuk Initiatiefwetsvoorstel). Dit amendement werd in juli 2010 verworpen. De Tweede Kamerfractie van de PvdA stemde daarna tegen het gehele initiatiefwetsvoorstel. In januari 2012 deed de PvdA-fractie in de Eerste Kamer bij de stemming over het initiatiefvoorstel hetzelfde. In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van de PvdA ook tegen twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen.

Partij voor de Vrijheid 

De Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Vrijheid (PVV) stemde in december 2007 voor het SP-amendement over de samenstelling van de fondsbesturen. Toen werd ook het VVD-amendement gesteund om de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen een zelfde keuzerecht te geven als de gepensioneerden van een groot aantal ondernemingspensioenfondsen. De PVV-fractie heeft in juli 2010 gestemd tegen het amendement van de fracties van CDA, PvdA en ChristenUnie dat een ernstige beperking inhield van het initiatiefwetsvoorstel van de fracties van D66 en VVD over het medebestuursrecht voor gepensioneerden. Daarna heeft de PVV-fractie het initiatiefvoorstel gesteund. Omdat de PVV-fractie een voorkeur had voor het initiatiefvoorstel is aan het nieuwe SP-amendement over de bestuurssamenstelling de steun onthouden. De Eerste Kamerfractie van de PVV heeft bij de stemming in januari 2012 het initiatiefvoorstel eveneens gesteund. In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van de PVV ook voor twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van de fracties van D66 en VVD weg te nemen. Eén van deze amendementen was mede door de PVV-fractie ingediend. Beide amendementen werden evenwel verworpen.

CDA

In mei 1989 stemde de Tweede Kamerfractie van het CDA tegen de artikelen die betrekking hadden op de toekenning van het medebestuursrecht voor gepensioneerden uit het eerste D66-initiatiefwetsvoorstel. In mei 1997 steunde de CDA-fractie in een algemeen overleg in de Tweede Kamer daar en tegen het voornemen van de VVD-staatssecretaris voor Sociale Zaken, F. de Grave, om aan gepensioneerden en “slapers” een wettelijk recht toe te kennen op vertegenwoordiging in de fondsbesturen. In september 2006 wilde de CDA-fractie bij de behandeling van de Pensioenwet in de Tweede Kamer in het kader van de zelfregulering evenwel niet verder gaan dan het opnemen van het beperktere tweede medezeggenschapsconvenant in de wet. Dit sloot toen tevens de verdergaande voorstellen van het tweede D66-initiatiefwetsvoorstel uit. Dat gold ook voor de twee SP-amendementen van september 2006 en december 2007 om vertegenwoordigers van de gepensioneerden, evenals die van de werknemers en van de werkgevers, 1/3 van de zetels in de fondsbesturen toe te delen. (In juli 2010 onthield de CDA-fractie eveneens de steun aan een soortgelijk SP-amendement.) Maar de CDA-fractie gaf in december 2007 eveneens geen steun aan het VVD-amendement om de gepensioneerden van bedrijfstakpensioenfondsen, evenals die van een groot aantal ondernemingspensioenfondsen, een recht te geven om te kiezen voor vertegenwoordiging in het fondsbestuur of in een deelnemersraad. In mei 2010 diende de CDA-fractie samen met de fracties van PvdA en ChristenUnie een amendement in gericht op een ernstige beperking van het initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD dat alle gepensioneerden een wettelijk recht geeft op medebestuur van hun pensioenfondsen (zie hoofdstuk Initiatiefwetsvoorstel). Dit amendement werd verworpen. De Tweede Kamerfractie van het CDA heeft daarna gestemd tegen het gehele initiatiefwetsvoorstel. De Eerste Kamerfractie van het CDA heeft daarentegen bij de stemming in januari 2012 het initiatiefvoorstel gesteund. In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van het CDA tegen twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen.

SP

De Tweede Kamerfractie van de SP heeft zich uitgesproken voor het recht van de gepensioneerden op medebestuur. Daarom diende deze fractie in de Tweede Kamer bij de behandeling van de Pensioenwet in september 2006, bij de behandeling van de zogenaamde Veegwet in december 2007 en bij de behandeling van de initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD in september 2009 amendementen in om wettelijk vast te leggen dat in de besturen van de pensioenfondsen de gepensioneerden, de werknemers en de werkgevers ieder met één derde van de zetels vertegenwoordigd moeten zijn. Alle drie de amendementen werden verworpen.  De SP-fractie stemde in december 2007 voor het VVD-amendement om aan de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen een zelfde keuzerecht te geven als de gepensioneerden van de ondernemingspensioenfondsen. In juli 2010 stemde de Tweede Kamerfractie van de SP tegen het amendement van de fracties van CDA, PvdA en ChristenUnie dat een ernstige beperking inhield van initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD over het medebestuursrecht voor gepensioneerden. Maar vrij onverwacht onthield deze fractie bij de eindstemming de steun aan het initiatiefvoorstel als geheel. De Eerste Kamerfractie van de SP deed hetzelfde bij de stemming in de Eerste Kamer over het initiatiefwetsvoorstel. In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van de SP voor één van de twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen. Steun verkreeg het amendement om het advies- en beroepsrecht uit de initiatiefwet op te nemen in het regeringsvoorstel. Afgewezen werd het amendement om de maximering van het zeteltal voor gepensioneerden af te schaffen.

D66

Vanuit de Tweede Kamerfractie van D66 zijn drie initiatiefwetsvoorstellen ingediend om het recht voor gepensioneerden op medebestuur van hun pensioenfondsen te realiseren, in 1985, in 2002 en in 2008. De desbetreffende artikelen in het eerste initiatiefvoorstel werden door een Kamermeerderheid van de fracties van het CDA en de PvdA geschrapt. De behandeling van het tweede voorstel is op verzoek van een ruime meerderheid van de Tweede Kamer opgeschort om de zelfregulering door middel van convenanten niet te doorkruisen. In juli 2008 (dus na afloop van de convenanten) heeft een lid van de fractie van D66, dit keer samen met een lid van de VVD-fractie, een nieuw initiatiefwetsvoorstel ingediend om aan de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen en van de ondernemingspensioenfondsen een gelijk wettelijk recht te geven op medebestuur van hun fondsen. Het initiatiefvoorstel is in juli 2010  door de Tweede Kamer aangenomen. De fractie van D66 heeft in 1997 het voornemen van de VVD-staatssecretaris van Sociale Zaken, F. de Grave, gericht op wetgeving op dit terrein, sterk gesteund. De fractie heeft in september 2006 en december 2007 gestemd voor de beide SP-amendementen over de samenstelling van de fondsbesturen en voor het VVD-amendent om aan de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen een zelfde keuzerecht toe te kennen als aan de gepensioneerden van een groot aantal ondernemingspensioenfondsen. De D66-fractie heeft in juli 2010 gestemd tegen het amendement van de fracties van CDA, PvdA en ChristenUnie dat een ernstige beperking inhield van het bovengenoemd initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD over het recht op medebestuur voor gepensioneerden. Omdat een voorkeur bestond voor het initiatiefvoorstel werd de steun aan het nieuwe SP-amendement over de samenstelling van de fondsbesturen onthouden. De Eerste Kamerfractie van D66 heeft bij de stemming in januari 2012 uiteraard het initiatiefwetsvoorstel over het recht op medebestuur van gepensioneerden gesteund. In mei 2013 diende de Tweede Kamerfractie van D66 twee amendementen in op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen. De amendementen beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen. Eén daarvan werd ingediend samen met de PVV-fractie. Beide amendementen zijn evenwel verworpen. Deze verwerping woog zo zwaar dat de Tweede Kamerfractie van D66 daarom zelfs tegen het gehele wetsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen heeft gestemd. 

GroenLinks

In mei 1989 stemden de Tweede Kamerfracties van de voorlopers van GroenLinks vóór de artikelen die betrekking hadden op de toekenning van het medebestuursrecht voor gepensioneerden uit het eerste D66-initiatiefvoorstel. In mei 1997 steunde de fractie van GroenLinks in een algemeen overleg in de Tweede kamer het voornemen van de VVD-staatssecretaris voor Sociale Zaken, F. de Grave, om aan gepensioneerden en “slapers” een wettelijk recht toe te kennen op vertegenwoordiging in de fondsbesturen. In september 2006 en december 2007 heeft de fractie van GroenLinks de beide amendementen van de SP-fractie gesteund over de samenstelling van de fondsbesturen. In december 2007 stemde deze fractie eveneens voor het VVD-amendement om de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen een zelfde keuzerecht te geven als de gepensioneerden van een groot aantal ondernemingspensioenfondsen. De fractie van GroenLinks stemde in juli 2010 tegen het amendement van de fracties van CDA, PvdA en ChristenUnie dat een ernstige beperking inhield van het initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD over het medebestuursrecht voor gepensioneerden. De Tweede Kamerfractie van GroenLinks ondersteunde het initiatiefwetsvoorstel. Omdat een voorkeur bestond voor het initiatiefvoorstel zoals het tijdens de Kamerbehandeling is ontstaan, heeft deze fractie het nieuwe SP-amendement over de bestuurssamenstelling dit keer niet ondersteund. De Eerste Kamerfractie van GroenLinks ondersteunde bij de stemming in januari  2012 eveneens het initiatiefwetsvoorstel.  In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van de GroenLinks voor één van de twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen. Steun verkreeg het amendement om het advies- en beroepsrecht uit de initiatiefwet op te nemen in het regeringsvoorstel. Afgewezen werd het amendement om de maximering van het zeteltal voor gepensioneerden af te schaffen.

ChristenUnie

De Tweede Kamerfracties van de voorlopers van de ChristenUnie (GPV en RPF) hebben de voorstellen voor een medebestuursrecht voor de gepensioneerden uit het initiatiefvoorstel van D66 (1989) en uit de nota van de VVD-staatssecretaris voor Sociale Zaken, F. de Grave (1997) beide ondersteund. De fractie van de ChristenUnie in de Tweede Kamer  had aarzeling ten opzichte van wetgeving op een moment dat er een medezeggenschapsconvenant was afgesloten. In september 2006, december 2007 en juli 2010 is geen steun verleend aan de SP-amendementen over de samenstelling van de fondsbesturen en aan het VVD-amendement over een keuzerecht voor de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen. In mei 2010 diende de fractie van de ChristenUnie samen met de fracties van CDA en PvdA een amendement in gericht op een ernstige beperking van het initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD dat aan alle gepensioneerden een wettelijk recht geeft op medebestuur van hun pensioenfondsen (zie hoofdstuk  Initiatiefwetsvoorstel). Dit amendement werd verworpen. De fractie van de ChristenUnie heeft daarna gestemd tegen het initiatiefwetsvoorstel als geheel. De Eerste Kamerfractie van de ChristenUnie heeft echter de lijn van de voorlopers van de ChristenUnie weer opgepakt door bij de stemming in januari 2012 het initiatiefvoorstel van D66 en VVD wel te ondersteunen. In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie tegen twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen.

SGP

De Tweede Kamerfractie van de SGP heeft de aanspraken van de gepensioneerden op een medebestuursrecht al lang geleden erkend. De fractie heeft de voorstellen voor een medebestuursrecht voor de gepensioneerden uit het initiatiefwetsvoorstel van D66 (1989) en uit de nota van de VVD-staatssecretaris voor Sociale Zaken, F. de Grave (1997) beide ondersteund. In december 2007 gaf de SGP-fractie ook steun aan het VVD-amendement om de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen een zelfde keuzerecht te geven als de gepensioneerden van een groot aantal ondernemingspensioenfondsen. Geen steun is verleend aan de amendementen van de SP-fractie over de samenstelling van de pensioenfondsbesturen. In juli 2010 stemde de SGP-fractie voor het amendement van de fracties van CDA, PvdA en ChristenUnie dat een ernstige beperking inhield van het initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD over het recht op medebestuur voor gepensioneerden. Toen dit amendement werd verworpen, stemde de SGP-fractie echter toch ook voor het initiatiefvoorstel als geheel. De fractie van de SGP in de Eerste Kamer heeft dit voorbeeld gevolgd bij de stemming over het initiatiefvoorstel in januari 2012. In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van de SGP tegen twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen.

Partij voor de Dieren

De Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren (PvdD) heeft in december 2007 gestemd voor het SP-amendement over de samenstelling van de fondsbesturen. Eveneens is steun gegeven aan het VVD-amendement om aan de gepensioneerden van de bedrijfstakpensioenfondsen een zelfde keuzerecht te geven als de gepensioneerden van een groot aantal ondernemingspensioenfondsen. De fractie stemde in juli 2010 tegen het amendement van de fracties van CDA, PvdA en ChristenUnie dat een ernstige beperking inhield van het initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD over het recht op medebestuur voor gepensioneerden. Steun werd gegeven aan dit initiatiefwetsvoorstel. In verband daarmee werd tegen het nieuwe SP-amendement over de samenstelling van fondsbesturen gestemd. Bij de stemming in januari 2012 heeft de Eerste Kamerfractie van de PvdD het initiatiefvoorstel van D66 en VVD eveneens gesteund. In mei 2013 stemde de Tweede Kamerfractie van de PvdD voor één van de twee amendementen op het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het inmiddels tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen. Steun verkreeg het amendement om het advies- en beroepsrecht uit de initiatiefwet op te nemen in het regeringsvoorstel. Afgewezen werd het amendement om de maximering van het zeteltal voor gepensioneerden af te schaffen.

OSF en 50Plus

Bij de stemmingen over het initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD over het recht op medebestuur van de gepensioneerden, in januari 2012, waren er in de Eerste Kamer nog twee fracties vertegenwoordigd: de Onafhankelijke SenaatsFractie (OSF) en 50Plus. Beide fracties erkenden het recht voor de gepensioneerden op medebestuur van hun pensioenfondsen. Zij ondersteunden daarom het initiatiefvoorstel met kracht. Bij de behandeling van het regeringsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen in mei 2013 was 50PLUS ook in de Tweede Kamer voor het eerst vertegenwoordigd. De nieuwe fractie ondersteunde de twee amendementen, die beoogden de afwijkingen in dat wetsvoorstel ten opzichte van het tot wet verheven initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD weg te nemen. De Tweede Kamerfractie van 50PLUS heeft daarna tegen het gehele wetsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen gestemd. Voor die fractie had daarbij zwaar gewogen dat de initiatiefwet niet integraal in het regeringsvoorstel was opgenomen.  

Klik hier voor enkele verwijzingen naar relevante websites.